Hər bir təşkilatın balansında əsas vəsaitlər var. Bunlar istehsal prosesində dəfələrlə iştirak edən maddi varlıqlardır. Əsas fondların istifadəsi müddəti 1 ili keçir. Dəyərlərini amortizasiya şəklində tədricən istehsal olunmuş mallara ötürürlər. Əsas vəsaitlər həm tam fiziki və ya mənəvi amortizasiya vəziyyətində olduğu kimi, həm də natamam amortizasiya halında, habelə təbii fəlakət və ya fövqəladə vəziyyətlərdə silinir.
Təlimat
Addım 1
Əsas vəsaitlərin silinməsini təsdiqləyən əsas sənəd əsas vəsaitlərin silinməsi üçün bir sənəddir (forma No OS-4). İki nüsxədə tərtib edilmişdir. Birinci nüsxə mühasibat şöbəsinə köçürülür, onun əsasında daha sonra mühasibat aparılacaq, ikincisi - bir məsuliyyət müqaviləsi bağlandığı şəxsə. Silinmə şəhadətnaməsinə əsasən, uçot şöbəsində inventar kartında ləğv olunan obyektin silinməsi barədə qeyd aparılır.
Addım 2
Tamamilə amortizasiya olunmuş əsas vəsaitlərin silinməsi zamanı əmlakın amortizasiya olunmayan (qalıq) dəyəri qurumun vergiyə cəlb olunan mənfəəti kimi əks olunduğundan, silinmə aktı əsas təsdiqedici sənəd olacaqdır. Əsas vəsaitlərin silinməsindən əldə edilən gəlir və xərclər, əldə edildiyi dövrdə əməliyyat olmayan gəlir və xərclərin hesablarına yazılır.
Addım 3
Mühasibat uçotunda amortizasiya hesablanan əsas vəsaitlər silindikdə aşağıdakı qeydlər aparılır: * Debet 01 subhesabı “Əsas vəsaitlərin silinməsi - Kredit 01“Əsas vəsaitlər - silinən obyektin ilkin dəyəri nəzərə alınır;
* Debet 02 - Kredit 01 subhesabı “Əsas vəsaitlərin istifadəyə verilməsi - hesablanmış amortizasiya məbləği silinir;
* Debet 91 subhesabı 2 "Digər xərclər - Kredit 01 subaccount" Əsas vəsaitlərin silinməsi - maddi obyektin qalıq dəyəri silinir;
* Debet 91 subhesabı 2 Digər xərclər - Kredit 70 (68, 69) - əsas vəsaitlərin ləğvi ilə bağlı xərcləri əks etdirir.
Addım 4
Mülkiyyət silindikdən sonra ehtiyat hissələri, gələcəkdə istifadə edilə bilən hissələri və ya gələcəkdə istifadəsi üçün uyğun olmayan, lakin qırıntılar şəklində satıla bilən ehtiyat hissələri varsa, poçt göndərilir: Debet 10 -Kredit 91 alt hesab 1 “Digər gəlirlər. Bu maddi dəyərlər bazar dəyəri ilə mühasibat uçotunda əks olunur.
Addım 5
Əsas vəsaitlərin silinməsindən əldə edilən gəlir və xərclər, əldə edildiyi dövrdə əməliyyat olmayan gəlir və xərclərin hesablarına yazılır. Vergiyə cəlb olunan mənfəəti azaldan əməliyyat olmayan xərclər, bu halda avadanlıqların sökülməsi, sökülməsi, əmlakın çıxarılması və hesablanmamış amortizasiya məbləğləri ilə bağlı xərcləri əhatə edir. Bu xərclər sağlam sənədlərlə dəstəklənməlidir.
Addım 6
Əmlakın sökülməsi zamanı əldə edilmiş materialların, ehtiyat hissələrin dəyəri əsas fondlar silinərkən əməliyyat olmayan gəlir kimi istifadə olunur. Vergiyə cəlb olunan gəlirə daxil deyillər.
