Dividendlərin elan edilməsi və ödənilməsi qaydaları səhmdar cəmiyyətləri haqqında qanunvericiliklə tənzimlənir. Maraqlı tərəflərin bu prosedurların həyata keçirilməsini və mövcud qanuni məhdudiyyətləri nəzərə almaları lazımdır.
Bütün təşkilatlarda tətbiq olunan dividendlərin elan edilməsi və ödənilməsi qaydası “Səhmdar Cəmiyyətlər haqqında” Federal Qanunun 5-ci Fəsli ilə tənzimlənir. Dividendlər yerləşdirilən hər səhmə görə ödənilir, elan olunmasına dair qərarlar isə şirkətin birinci rüb, altı ay, doqquz ay, bir il fəaliyyətinin nəticələrinə əsasən verilə bilər. Bu dövrlərin nəticələrinə əsasən dividend elan edilməsi barədə qərar verildiyi təqdirdə, onlar ödənilməlidir. Ödənişlər ümumiyyətlə nağd şəkildə həyata keçirilir. Dividendlər müstəsna olaraq şirkətin xalis mənfəətindən, yəni sahibkarlıq fəaliyyəti nəticəsində alınan və vergilərdən sonra qalan fondlardan ödənilməlidir.
Dividend elan etmək və ödəmək qərarı necə qəbul edilir?
Dividendlərin elan edilməsi və ödənilməsi proseduru şirkətin səhmdarlarının ümumi yığıncağı tərəfindən başlanır. Bu qurum elan edilmiş və hər səhmə görə ödəniləcək divident məbləğini göstərən bir qərar qəbul edir. Bundan əlavə, eyni sənəd bu cür gəlirin formasını, ödəmə qaydasını, onları almaq hüququ olan səhmdarların tərkibinin müəyyənləşdirilmə tarixini müəyyənləşdirir. Eyni zamanda, bəzi məsələlər həll edilərkən səhmdarların ümumi yığıncağı şirkətin direktorlar şurası olan icra orqanının tövsiyələri ilə əlaqələndirilir. Xüsusilə, direktorlar şurasının təklifi ilə dividend alıcılarının siyahısının hazırlandığı son tarix müəyyən edilir; səhmdarların ümumi yığıncağı, ödənişlərin maksimum miqdarını təyin edərkən icra orqanı tərəfindən ödəniş üçün tövsiyə olunan məbləğləri aşa bilməz..
Səhmdarlara dividendlər necə verilir?
Qanunvericilikdə, səhmdar cəmiyyətinin qəbul edilmiş qərara uyğun olaraq divident ödəməli olduğu müddət ciddi şəkildə müəyyən edilir. Müxtəlif kateqoriyalı səhmdarlar üçün ödəmə müddəti, ödəniş almaq hüququ olan şəxslərin siyahısı barədə qərar qəbul edildiyi gündən on ilə iyirmi beş gün arasında dəyişir. Vəsaitlərin həqiqi paylanması ümumiyyətlə pul köçürmələri yolu ilə həyata keçirilir, baxmayaraq ki poçt göndərişləri ilə nağd ödənişlərə icazə verilir. Şirkət dividendlərin köçürülməsi ilə bağlı işləri müstəqil şəkildə həyata keçirir və həmçinin bu cür prosedurların həyata keçirilməsini səhmdarların reyestrini aparan və bütün lazımi məlumatlara sahib olan qeydiyyata həvalə edə bilər.