Case study və ya situasiya təhlili metodu problemli iş vəziyyətlərinin təsvirindən istifadə edən bir tədris metodudur. Bir iş tərtib edərkən əsl həqiqi material əsas götürülür. Başlanğıcda, iş metodu yalnız iqtisadiyyat və idarəetməni öyrənmək üçün istifadə olunurdu, son zamanlarda bu tədris texnikası texniki və humanitar fənlərin tədrisi praktikasında getdikcə daha çox istifadə olunur.
Metodun mahiyyəti və iş növləri
Case metodu təhsil prosesinə müəyyən peşəkar fəaliyyət elementlərini daxil etməyə imkan verən aktiv bir tədris texnikasıdır. Ən uğurlu hallar real şirkətlərin ilkin və statistik məlumatları əsasında yaradılır. Bu şirkətlərin yüksək menecerləri iddia yazma prosesində fəal iştirak edə bilərlər.
Dava metodu xarici tədris praktikasında çox populyardır və bu yaxınlarda Rusiyada da fəal şəkildə istifadə olunur. Kassalar yalnız tədris prosesində deyil, bir işə müraciət edərkən də istifadə edilə bilər. Bu texnika idarəetmə bacarıqlarını və analitik qabiliyyəti qiymətləndirməyə imkan verir, həmçinin işçinin mürəkkəb tapşırıqların öhdəsindən nə qədər gələ biləcəyini göstərir. Böyük şirkətlərdəki kadr qiymətləndiriciləri, şirkətləri haqqında məlumatlara əsaslanan nümunə araşdırmalarından istifadə edə bilərlər.
Yüksək keyfiyyətli maliyyə planlaşdırma, idarəetmə və marketinq işlərinə bazarın dinamikası və valyuta məzənnələri, şirkətin tarixi haqqında çoxlu əlavə məlumat daxil edilməlidir. Əlavə xarici və daxili məlumatlar situasiya analizini daha etibarlı edir.
İşlər quruluşuna və həcminə görə müxtəlifdir. Müəyyən formulları və ya həll üsullarını tətbiq etmək qabiliyyətini qiymətləndirmək lazımdırsa, konkret rəqəmlər və məlumatlarla qısa vəziyyət olan strukturlaşdırılmış hallar istifadə olunur. Bir işçinin düşüncəsinin yaradıcılığını qiymətləndirmək lazımdırsa, strukturlaşdırılmamış və ya mürəkkəb hallardan istifadə olunur, çoxlu miqdarda müxtəlif məlumatlar ehtiva edir və bir neçə həll yolu ola bilər.
İşlərin həlli metodikası
Bir işin həlli çətin vəziyyətdən çıxış yolu üçün bir və ya bir neçə variant tapmaq deməkdir.
Birinci mərhələdə işin mətnini diqqətlə oxumaq, müəssisənin problemini müəyyənləşdirmək və vəzifələri müəyyənləşdirmək lazımdır. Məsələn, problem az mənfəətdirsə, problem artan mənfəətdir.
Növbəti addım məlumatın strukturlaşdırılması və problemin həlli üçün hansı məlumatların vacib olduğunu və hansının vacib olmadığını müəyyənləşdirməkdir. Sonra problem vəziyyətinin səbəblərini müəyyənləşdirməli və bir neçə həll yolu təklif etməlisiniz. Bir neçə variantdan birini seçmək və bir tətbiq strategiyası hazırlamaq lazımdır, çünki təklif olunan tövsiyələr icra edilə bilər.
Son mərhələdə iş həllinin təqdimatı hazırlanır. Təqdimat aydın və intuitiv olmalıdır; nəticələri qrafika, fotoşəkil, cədvəl və diaqramlardan istifadə etmək olar. Təqdimat zamanı tamaşaçıları bütün məlumatların hərtərəfli araşdırıldığına inandırmaq lazımdır və təklif olunan həll vəziyyəti yaxşılığa doğru dəyişdirəcəkdir.
