Müəssisənin səmərəliliyi ən vacib iqtisadi meyarlardan biridir. Ən ümumi formada, məhsul istehsalı üçün tələb olunan xərclərin nisbəti və tətbiqi zamanı əldə edilən nəticə kimi təmsil edilə bilər.
Təlimat
Addım 1
İstehsal səmərəliliyinin ən geniş yayılmış göstəricisi əmək məhsuldarlığıdır ki, bu da ümumi gəlirin istehsalda işləyən işçilərin sayına nisbəti kimi müəyyən edilir. Eyni sayda işçi ilə əmək məhsuldarlığındakı artım əmək ehtiyatlarından istifadə səmərəliliyinin artdığını göstərir. Bu göstəricinin qarşılığı əmək intensivliyidir. Müəyyən bir məhsul növü istehsal etmək üçün nə qədər canlı əmək sərf olunduğunu göstərir.
Addım 2
İstehsal səmərəliliyinin digər bir göstəricisi maddi istehlakdır. İstehsal xərclərinin (xammal, material, yanacaq və s.) Vurulan məhsulların dəyərinə nisbəti kimi hesablanır. Bu nisbət bir pul gəlir vahidi əldə etmək üçün nə qədər maddi resurs tələb olunduğunu göstərir. Bunun əksinə göstərici - maddi səmərəlilik, maddi xərclərin bir rublu üçün istehsal həcmini əks etdirir.
Addım 3
Eynilə, aşağıdakı istehsal səmərəliliyi əmsalı hesablanır - kapital intensivliyi və tərs - kapital məhsuldarlığı. Əvvəlki göstəricidən fərqli olaraq, şirkətin əsas fondlarından istifadənin səmərəliliyini əks etdirir.
Addım 4
Kapital intensivliyi istehsalata qoyulan kapitalın məhsulun dəyərinə nisbəti kimi hesablanır. Bir vahid məhsul istehsal etmək üçün tələb olunan kapital qoyuluşunun miqdarını göstərir.
Addım 5
Bundan əlavə, istehsal səmərəliliyi göstəricilərinə gəlirlilik nisbətləri də daxildir. Ümumi gəlirlilik göstəricisi şirkətin mənfəətinin əsas və dövriyyə fondlarının dəyərinə nisbəti kimi hesablanır. Satış gəliri, mənfəəti istehsalın maya dəyərinə, kapital gəlirliliyini isə firmanın öz kapitalının dəyərinə bölməklə müəyyənləşdirilir.
